Örgütsel davranış yazınında “karanlık yüz” olarak ifade edilen araştırmalar olduğu görülmektedir. “Ben yapamazsam sen de yapamazsın” düşüncesiyle kendini gösteren Yengeç Sendromu, yengeçlerin ağzı açık bir fıçıdan çıkamamaları üzerinde kurulu bir metaforu temsil etmektedir. Yengeç Sendromu insan doğasının karanlık yüzünü yansıtmaktadır. Bu araştırmanın amacı; yazın taraması sonucunda Yengeç Sendromunun ölçülebilmesini sağlayacak bir ölçek geliştirme çalışmasının eksikliğini gidermektir. Araştırma 303 çalışanın katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Uzman görüşleri ve yazın taramasıyla 17 maddelik ölçek formu oluşturulmuş, 50 kişilik bir pilot uygulama yapılmıştır. Elde edilen verilerin açımlayıcı faktör analizine uygun olduğu görüldüğünde araştırma genişletilmiştir. Açımlayıcı faktör analizinde Kaiser-Meyer-Olkin (KMO) katsayısı (.75) ve Bartlett küresellik testinin anlamlılık düzeyinin [χ2 (136) = 1214.058, p = .000] kabul edilebilir olduğu görülmüştür. Açımlayıcı faktör analizinde kabul edilebilir faktör yükü 0.50 olarak kabul edilmiştir. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda 17 maddelik ölçek 5 maddeye düşürülmüş ve tek faktöre dağıldığı belirlenmiştir. Tek faktöre dağılan ölçek modeli oluşturularak doğrulayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Doğrulayıcı faktör analizi sonucunda elde edilen uyum iyiliği değerlerinin c2 (6.600, N=303), c2/sd= 1.650, RMSEA=0.046, CFI= 0.99 olduğu görülmüştür. Uyum iyiliği değerleri iyi uyum göstermektedir. Beş maddeden oluşan Yengeç Sendromu Ölçeğinin cronbach alfa iç tutarlılık katsayısı .74 olarak bulunmuştur. İç tutarlılık katsayısı ile ölçeğin güvenilir olduğu da doğrulanmıştır.
Anahtar kelimeler: Örgütsel davranış, Yengeç sendromu, Ölçek geliştirme, Gerçerlik ve Güvenirlik.
here are studies referred to as the “dark side” in organizational behavior literature. Crab Syndrome, which manifests itself with the thought, “If I can’t do it, you can’t do it” represents a metaphor for a crab's inability to get out of an open barrel. Crab Syndrome represents the dark side of human nature. This research aimed to develop a scale to enable the measurement of Crab Syndrome through literature review. A 17-item scale form was created and a pilot study of 50 people was conducted. When the obtained data were suitable for exploratory factor analysis, the study was expanded. In the exploratory factor analysis, the significance level of the Kaiser-Meyer-Olkin coefficient (.75) and Bartlett’s test of sphericity [χ2 (136) = 1214.058, p = .000] were found to be acceptable. Acceptable factor loading was considered 0.50. As a result, it was determined that the 17-item scale was reduced to 5 items and distributed to a single factor. Confirmatory factor analysis was performed by creating a scale model distributed to a single factor. The goodness of fit values obtained as a result of the confirmatory factor analysis were found to be c2 (6.600, N = 303), c2/df = 1.650, RMSEA = 0.046, CFI = 0.99. The goodness of fit shows good harmony of values. The Cronbach alpha internal consistency coefficient of the Crab Syndrome Scale, which consists of five items, was found to be .74. The reliability of the scale was confirmed by the internal consistency coefficient.
Keywords: Organizational behavior, Crab syndrome, Scale development, Validity, Reliability.
